مبانی نظری و پیشینه تحقیق در مورد اثربخشی و اثربخشی سازمان(فصل دوم)

فهرست مطالب
اثربخشی 2
عوامل مؤثر بر اثربخشي 3
رویکردهای اثربخشی 4
ابعاد اثربخشی 7
معیارها و مقیاس‌های اثربخشی سازمانی 7
مدل‌های اثربخشی سازمانی 10
1- مدل هدف 11
2- مدل سیستمی 12
3- مدل ذی‌نفعان استراتژیک 13
4- مدل ارزش‌های رقابتی 15
5- مدل عدم اثربخشی 17
منابع 19-17

اثربخشی
اثربخشي سازماني سؤال اصلي و نهايي در هر تجزيه و تحليل آورده و ميگويند: اثربخشي سازماني اگرچه معما است ولي مفهوم و سنجش آنهمه پيچيدگي و ابهام، موضوع اساسي در تجزيه و تحليل سازماني است. اثربخشي هم در رأس تحقيقات سازماني است و هم بسيار عميق و بيپايان است. هدف از ايجاد سازمان دستيابي به اهداف از طريق اثربخشي است كه در اين زمينه باور اين است كه سازمانها به اين منظور به وجود آمدهاند (ریچارد وو هال ، 1989 به نقل از احمدي و همكاران، ١٣٩٢). در مورد اثربخشي تعاريف زيادي وجود دارد در ادامه به تعدادي از آنها اشاره ميكنيم. اثربخشي عبارت است از درجه همخواني نتايج عملي سازماني با نتايج مورد انتظار (هوي و ميسكل،1392). درجه يا ميزاني كه سازمان به هدفهاي موردنظر نزديك ميشود (دفت، ١٣90). اثربخشي شامل وسايل و امكانات )فرايندها( توجه نموده و هم به نتايج حاصله (رابينز، 1390). وضعيتي كه سازمان موردنظر منابع را به ميزان محدود مصرف كند و قادر باشد به اهداف با توجه به معيارهاي تعيينشده دست يابد (هادگ و آنتونی ، 1998). ميزان هم خواني دست آورد هاي سازمان با دست آورد هاي موردنظر (فيدلر و چمرز،١٣9١) اثربخشي يعني انجام دادن كارهاي درست بهگونهاي كه تمركز و تأكيد بر دست آوردها است كه زماني به دست ميآيد كه سازمان به هدفهاي خود برسد (هرسي و بلانچارد، 1390).
راي سنجش اثربخشي سازمان ميتوان از معيارهاي متعددي بهره جست. ازجمله ميتوان به بهرهوري، سود، كيفيت، رشد، ميزان غيبت جابجايي در كار، رضايت شغلي، انگيزش، روحيه، كنترل (مديريت)، انسجام مديريت تعارض، انعطافپذيري، برنامهريزي (هدفگذاري)، نهادينه كردن اهداف سازماني، مهارتهاي ارتباطي، سازگاري نقش و هنجار، مديريت اطلاعات و ارتباطات، بهرهبرداري از محيط، ساختار، ثبات، تأكيد بر آموزش و توسعه (مير سپاسي، 1384). اثربخشي كلي، مشاركت، انسجام/ تعارض، ارزش منابع انساني، حوادث و اتفاقات، كاربرد محيط، اجماع و توالي اهداف، آمادگي و استعداد، مهارتهاي وظيفهاي مديريت، بازگشت سرمايه و... اشاره داشت (رابنیز ، 1990).

عوامل مؤثر بر اثربخشي
عوامل مؤثر بر اثربخشي را از ديدگاههاي ديگري بررسي كردند كه ميتوان به جايزه بهبود كيفيت در ژاپن كه جايزه دمينگ نام دارد اشاره كرد. اين جايزه در سال ١٩٥١توسط انجمن مهندسين و دانشمندان ژاپن بهپاس قدرداني از خدمات دكتر ادوارد دمينگ در كنترل كيفيت و تحت تأثير نظرها و عقايد وي طرحريزي و پيشنهاد گرديد (کریس هاکز ، 2007). كه مفاهيم كليدي مانند مشتريگرايي، نگرش سيستمي، بهبود مستمر، مسئوليتپذيري عمومي ايمني و قابلاطمينان كنترل فرايند آماري و فرايند گرايي را شامل يا جايزه كيفيت ملي مالكوم, ميشود (بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت ، 2010). بالدريج كه در سال ١٩٨٧ميلادي در سناي ايالاتمتحده آمريكا تصويب شد جايزهاي سالانه است كه به سازمانهايي كه در جهت كسب تعالي گام برداشتهاند اهدا ميشود كه شامل رهبري، برنامهريزي استراتژيك، تمركز بر مشتري، مديريت دانش، تمركز بر نيروي كار، مديريت فرايند و نتايج است (کانتی ، 2007).
.
.
.رویکردهای اثربخشی
اثربخشي بهطوركلي داراي رويكردهاي گوناگون است كه در ادامه به تعدادي از آنها اشاره ميكنيم.
1- رويكرد دستيابي به هدف(بر اساس برون داد سازماني): در اين رويكرد اثربخشي سازماني عمدتاً با نيل به يك يا چند هدف ويژه تعريف ميكند و بهطور گسترده در اكثر سازمانها مورداستفاده قرار ميگيرد و كاركنان در اين
رويكرد به دنبال سود، كارايي و بهرهوري ميگردند(شیوا و دامودار ، 2012). در اجراي اين روش ميزان پيشرفت در جهت تأمين هدفها، اندازهگيري ميشود (دفت، 1392).
.
.
.
.