مبانی نظری و پیشینه تحقیق در مورد پيش بينی و مدل های پيش بينی
تعداد صفحات : 42
فرمت : word (قابل ویرایش)
کاملترین و به روزترین در سطح اینترنت
دارای پیشینه داخلی و خارجی دارد.
دارای منابع فارسی و انگلیسی جدید
فاقد غلط املایی و نگارشی.
رفرنس دهی و پاورقی استاندارد.
پیش بینی و مدلهاي پيش بيني
تعريف پيش بيني
در يک تعريف کلي، فرايند
پيشگويي شرايط و حوادث آينده را پيشبيني ناميده
و چکونگي انجام اين عمل را پيشبيني کردن
ناميده ميشود (بوکوتا، 2002).
هر سازماني جهت تصميمگيري
آگاهانه بايد قادر به پيشبيني کردن
باشد. از آنجايي که پيشبيني وقايع آينده در فرآيند
تصميمگيري در سازمان نقش عمده اي را ايفا مي کند، پيشبيني کردن براي بسياري از سازمانها و نهادها حائز اهميت
بالقوهاي است. بنابراين بيشتر تصميمات مديريت در تمام سطوح سازمان به طور مستقيم
و يا غير مستقيم به حالتي از پيشبيني آينده
بستگي دارد.
در مديريت استراتژيک، پيشبيني شرايط عمومي اقتصاد،
نوسانات قيمت و هزينهي تغييرات تکنولوژي، رشد بازار و امثال آن در ترسيم آينده
بلندمدت شرکت موثر است. به همين دليل است که کنترل هر فرايند، منوط به پيشبيني رفتار دوره فرآيند در آينده
است. براي مثال ممکن است که در يک دوره فرآيند دستگاهي بيش از حد معين کار کند و
تعداد اقلام معيوب توليد شده افزايش يابد. بنابراين براي شناسايي به موقع اين نقص
بايد از روش هاي مناسب پيشبيني
استفاده نموده و نسبت به تصحيح و يا حذف آن با توجه به شرايط موجود اقدام نمود
(ريفنس، 1997).
مدل هاي پيش بيني
ابزارهاي عيني و رياضي که براي
پردازش و تجزيه و تحليل دادهها مورد استفاده قرار ميگيرند مدلهاي پيشبيني
ناميده ميشوند. به عبارت ديگر، الگويي از يک واقعيت که ساده و کوچک شده و روابط
بين متغيرهاي آن واقعيت يا سيستم را نشان ميدهد، مدل خوانده ميشود. بنابراين،
هنگامي که متغيرهاي مورد نظر به صورتي منظم، ساده و قابل فهم در جهت اهداف پيشبيني
در کنار يکديگر قرار گرفتند و الگويي از روابط را بوجود آوردند، يک مدل پيشبيني
شکل ميگيرد.
سري هاي زماني[1]
به روند مقادير يک متغير در
طول زمان که به صورت دورههاي زماني با فواصل معين و يکسان تنظيم شدهاند سري
زماني گفته ميشود. در تحليل سري زماني وضعيت تغييرات يک متغير در گذشته مورد
بررسي قرارگرفته و به آينده تعميم داده ميشود. به طور کلي مدلهايي که در تحليل
سريهاي زماني مورد استفاده قرار ميگيرند به دو دسته مدلهاي خطي و غيرخطي تقسيم
ميشوند.
مدلهاي خطي مانند مدلهاي
باکس ـ جنکينز[2] و يکنواخت سازي نمايي براي
سريهاي زماني خطي مناسب هستند، ولي در مدلسازي سريهاي زماني مالي و غيرخطي با
مشکل مواجه ميشوند.
مدلهاي غيرخطي از قبيل مدلهاي
غيرکاهنده آستانهاي، يک تابع غيرخطي خاص و از پيش تعيين شده را پيشبيني ميکنند. به عبارتي تابع
خطي مورد استفاده در اين روشها مشخص است. نوع ديگر مدلهاي غير خطي شبکههاي عصبي
مصنوعي هستند که مي توانند هر تابعي را تخمين بزنند و فرايندهاي با رفتار ناشناخته
را مدل نمايند.
سريهاي زماني بدنبال مقادير
يک صفت متغير در طول زمان هستند. مشاهدات عموما بايد در تاريخهاي معين يعني در
فواصل زماني تقريبا ثابت به عمل آيند. مقادير يک صفت متغير ممکن است مربوط به يک
لحظه زماني و يا مربوط به يک فاصله يا دوره زماني باشد. که در حالت اول سري زماني
را لحظهاي و در حالت دوم سري زماني را دورهاي و يا فاصلهاي مينامند. قيمت سهام
شرکتها در آخرين روز ماه و ماههاي متوالي و همچنين تعداد بهره برداريهاي
کشاورزي در سالهاي متوالي از نوع سريهاي زماني لحظهاي است و حجم بازرگاني خارجي
در سالهاي متوالي و تعداد نامههاي پست شده در ماههاي متوالي و يا سالهاي
متوالي از نوع سريهاي زماني دورهاي يا فاصلهاي مي باشند.
مطالعه سريهاي زماني در اکثر
رشتهها مانند جامعه شناسي، بازرگاني، زيستشناسي، زمينشناسي و به خصوص زمينه
مسائل اقتصادي پيشرفت فراوان داشته و از نظر آمارشناسان اقتصادي نه تنها تشريح وضع
فعلي درباره مسائل اقتصادي، ضروري است، بلکه پيشبيني وضع براي آينده نزديک و دور نيز ضروري است. بديهي است
هيچ پيشبيني بدون اطلاع از گذشته نميتواند
به عمل آيد و تهيه سريهاي زماني به منظور تامين اطلاع و آشنايي نسبت به گذشته
است.
مدل باکس ـ جنکينز[3]
مدل باکس ـ جنکينز يا آريما[4] عبارتست از برازاندن يک الگوي
ميانگين متحرک[5] تلفيق شده با خودرگرسيو[6] به مجموعه دادهها و بدست
آوردن الگوي رياضي شرطي در يک سري زماني است. يک مدل آريما سه جزء دارد (خالوزاده،
1999).
1-
خود رگرسيو
2-
ميانگين يکپارچه[7]
3-
ميانگين متحرک
شبکه هاي عصبي
مصنوعي
شبکههاي عصبي مصنوعي پديدهاي
جديد هستند که در بسياري از علوم و مهندسي استفاده ميشود. ساختار اين شبکهها به
صورتي است که از عملکرد سيستم اعصاب انسان تقليد ميکند و مشابه نرونهاي عصبي
انسان، دادهها را دريافت، پردازش و منتقل ميکند. روشهاي يادگيري و آموزشي که
براي شبکههاي عصبي مصنوعي بکار ميرود بر اساس سيستم يادگيري و اعصاب انسان است و
در واقع کاملترين الگو براي ابداع روشهاي يادگيري انسان است. شبکههاي عصبي
مصنوعي براي اولين بار در سال 1965 ميلادي توسط محققين علوم طبيعي معرفي گرديد. در
مدل بيولوژيکي که توسط آنها ارايه شد در هر نرون محاسبات رياضي انجام ميشود و در
حين آموزش شبکه، مقادير وزنهاي ارتباطي يا پارامترهاي محاسباتي تغيير ميکنند
بصورتي که نهايتا شبکه عصبي بتواند عمل مورد نظر را بطور صحيح انجام دهد.
در ادامه ابتدا شبکه عصبي و به
طور خاص شبکه عصبي پروسپترون چند لايه و کاربردهاي آن و همچنين چگونگي آموزش آن
تشريح ميشود.
ساختار کلي شبکه
هاي عصبي
در حالت کلي يک شبکهعصبي
ساختاري مشابه با شکل 2-3 دارد. در اين شکل هر گره نماينده يک سلول عصبي
مصنوعي است. اطلاعات از طريق گرههاي لايه ورودي به شبکه وارد ميشود. اين وروديها
از طريق رابطها به گرههاي لايههاي پنهان منتقل شده و بعد از پردازش از طريق
لايههاي مختلف از گرههاي لايه خروجي خارج ميشوند. يک شبکه عصبي مصنوعي، مجموعهاي
از نرونهاي[1] به هم متصل در لايههاي مختلف
است که اطلاعاتي را براي يکديگر ارسال ميکنند. اولين لايه در سمت چپ در شکل لايه
ورودي است و لايه آخر نيز لايه خروجي ناميده ميشود. دادهها در لايه ورودي وارد
ميشود.
تمام لايههاي شبکه عصبي به
جزء لايه ورودي کار پردازش را انجام داده و در نهايت خروجي بدست ميآيد.
1.
آذر، عادل؛ افسر، امير،
(1385)، " مدل سازي پيشبيني
قيمت سهام با رويكرد شبكههاي عصبي فازي" ، فصلنامه پژوهشنامه بازرگاني ،40،
67-93.
2.
آقاياري، زهره، (1385)،
بررسي عوامل موثر بر جذب منابع استان تهران، پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشگاه
آزاد اسلامي، دانشکده مديريت.
3.
احسان، قراچه احمدي، (1385)،
"ارايه يک مدل شبکه عصبي براي پيشبيني
قيمت ماهانه نفت خام با در نظر گرفتن شوکهاي نفتي" پايان نامه کارشناسي
ارشد، دانشگاه تربيت مدرس.
4.
البرزي، محمود ، (1380)، "آشنايي با شيكههاي
عصبي"، انتشارات علمي دانشگاه صنعتي شريف.
5.
بهمند، محمد، بهمني
محمود، (1374)، بانکداري داخلي 1 ، انتشارات موسسه بانکداري اسلامي.
6.
ابونوري اسماعيل، سپانلو
هادي، (1384). "تجزيه و تحليل آثار عوامل درون سازماني بر جذب
سپرده بانکي"، دانشوررفتاردانشگاه شاهد، 14، 48-63.
7.
بابايي النا، (1382)"
بررسي عوامل موثر بر مانده سپردههاي بانکهاي تجاري با تاکيد بر سپردههاي بانک
ملي"، پژوهش نامه اقتصادي، 2، 32-57.
8.
پور كاظمي ، محمد حسين ،
افسر ، امير ، نهاوندي ، بيژن ، (1384)" مطالعه تطبيقي روشهاي خطي ARIMA و غيرخطي شبكههاي
عصبي فازي در پيشبيني تقاضاي اشتراك
شهري"، مجله تحقيقات اقتصادي ،71، 52-75.
......................