دارای تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی
گارانتی بازگشت وجه دارد.
فرمت : doc
تعداد صفحات : 19

مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره اضطراب رایانه

بخشی از متن :
با حضور رایانه ­ها در زندگی امروزی موضوع تعامل انسان و رایانه، به خصوص واکنش­های هیجانی انسان نسبت به رایانه مطرح شده است. کار با رایانه و جنبه­های سخت­افزار و نرم­افزار آن نیاز به حداقل دانش و سواد تخصصی دارد، تا فرد بتواند آن­را راه­اندازی و نرم­افزارهای مرتبط با رشته و اهداف خود را اجرا نماید. این یک فعالیت یا تعامل فرد و دستگاه است. با این وصف پژوهش­ها نشان می­دهد بعضی از افراد به ویژه دانشجویان و معلمان، بنا بر دلایلی از تعامل و کار با رایانه طفره می­روند. به نظر می­رسد این افراد به میزان قابل ملاحظه­ای اضطراب رایانه دارند و وقتی شرایط کار با آن یا آموزش مهارتهای اساسی مرتبط با آن فراهم می­شود، به همین دلیل از رویارویی با چنین موقعیت­هایی پرهیز و اجتناب می­کنند (برادلی و راسل، 1977؛ دارنینا، 1995؛ هنری و استون، 1977. به نقل از لواسانی، 1382).

درباره­ی اضطراب رایانه مانند اغلب مفاهیم روان­شناسی تعریف مشخص و واحدی وجود ندارد. در بسیاری از موارد مفهوم اضطراب رایانه و هراس رایانه[1] مترادف یکدیگر استفاده شده است (گاردنر[2] و همکاران، 1989؛ باورز و باورز،1996؛ هنری و استون، 1997؛ به نقل از لواسانی، 1382). به هر حال مفاهیم اضطراب رایانه، رایانه هراسی، فن هراسی[3]، فن تنیدگی[4] و نظایر آن را می­توان در گروهی از اضطراب­ها و هراس­های فرهنگی و اجتماعی قرار داد که حاصل رشد و فناوری و دگرگونی­های اجتماعی مبتنی بر دانش فنی هستند. هرچند نمی­توان از نقش فرد، ویژگی­های شناختی، باورها و نگرش­های غیر منطقی، ویژگی­های عاطفی و در مجموع شخصیت فرد در تعامل با شرایط محیطی غافل بود.

آدمی موجود شگفت­انگیزی است که می­تواند رویدادها را ادراک کند، به قضاوت­های پیچیده دست یابد، اطلاعات را به خاطر آورد، مسائل را حل کند و نقش­ها را عملی سازد. این ماشین پیچیده ممکن است برای مقاصد مختلف به کار افتد. مثلاً نقشه­های جنگ طرح کند یا به اکتشاف فضایی بپردازد و خواهان محبوبیت، برتری­جویی یا دوستی باشد. اینکه آدمی استعدادهای خود را صرف چه هدف­هایی خواهد کرد منوط به انگیزش اوست، یعنی به نوع امیال، آرزوها، خواسته­ها، نیازها، هوس­ها، گرسنگی­ها، عشق­ها، نفرت­ها و ترس­های او بستگی دارد. مطالعه انگیزش نه تنها در تبیین رفتار مهم و مؤثر است بلکه از این نظر مهم است که در همه­ی جهت زندگی روزمره اثر دارد. مفاهیم انگیزش در تار و پود نهادهای اجتماعی ما نیز تنیده شده­اند. به عنوان مثال کیفر قاتل بستگی به نوع انگیزش او دارد. قرن­ها فلاسفه و متفکران در خصوص طبیعت انسان بحث کرده­اند و در این بحث غالباً مسائلی درباره­ی انگیزش مطرح کرده­اند. انگیزه پیشرفت عامل نیرو دهنده، هدایت­کننده و نگهدارنده­ی رفتار است. انگیزه را به موتور و فرمان اتومبیل تشبیه کرده­اند. افرادی که دارای انگیزه پیشرفت سطح بالایی هستند در فعالیت­های خود برای موفقیت به سختی می­کوشند و در مقابل کسانی که انگیزه چندانی برای پیشرفت و موفقیت ندارند تلاش چندانی نمی­کنند، بنابراین دلیل اینکه چرا ما بعضی رفتارها را انجام می­دهیم و بعضی دیگر را انجام نمی­دهیم انگیزه­های ما هستند، فرضاً اگر دانش­آموزان و دانشجویان نسبت به درس بی­علاقه باشند به توضیحات معلم توجه نخواهند کرد و تکالیف خود را با جدیت انجام خواهند داد و هم پیشرفت چندانی نصیب آنها خواهد شد (حسن­زاده، 1388).

2-4-1 اضطراب:

اضطراب حالت برانگيختگي فيزيولوژيكي، شبيه ترس ولي بدون عامل عيني است چون ترس، واكنش به تهديدي معلوم، خارجي، قطعي و از نظر منشـأ بـدون تعـارض و اضـطراب، واكـنش در مقابـل خطـري نامعلوم، دروني، مبهم و از نظر منشأ تعارض است. يك احساس منتشر و بسيار ناخوشايند و اغلب مـبهم و حس دلواپسي است كه داراي نشانه­هاي جسماني مانند: تپش قلب، احسـاس خـالي شـدن سـردل، و نشانه هاي رفتاري مانند: انزواي اجتماعي و نشانه عاطفي- هيجاني و رواني ماننـد: اشـكال در تمركـز و فراموشي مي­باشد. (تروورجي. پاول و سيمون، به نقل از پورافکاری،1380).

بك[5] عقيده دارد كه اضطراب بيمارگونه از تكرار بيشتر سنجي خطر ناشي مي شود كه در آن فرد تهديد را بيشتر از آنچه واقعا هست برآورد مي كند و با يك يا چند جنبه از موارد زير همراه است:

- وقايع ترسناك را بيش از آنچه هست به شانس نسبت به مي­دهد.

- شدت يك واقعه ترسناك را بيش از آنچه هست مي­سنجد.

- دست كم گرفتن توانايي هاي خود براي كنارآمدن با مشكل.

- توانايي هاي افراد ديگر را از نظر كمكي كه مي تواند به او بكنند كمتر از واقع مي­سنجد (شارف[6]،1381).

2-4-2 اضطراب و یادگیری

اضطراب يكي از تجليات برانگيختگي بالاست. مقداري از اضطراب نيز براي عملكرد آموزشگاهي افراد و انجام تكاليف يادگيري لازم است. اين مطلب بدين معني است كه اضطراب بيش از حد و يا خيلي كم بر عملكرد و پيشرفت تحصيلي تاثير مي گذارد و بين اضطراب و عملكرد تحصيلي ارتباط وجود دارد و اضطراب بسيار بالا يا پايين كيفيت عملكرد را مخدوش مي­كند و اضطراب مناسب و درحد اعتدال، باعث بالاترين سطح عملكرد تحصيلي مي­گردد (جانی[7] ؛ به نقل از قمي، 1387).

هر موجود با هوشي اضطراب دارد، مي­توان گفت كه اضطراب يك حالت كاملا طبيعي و مهم براي افراد است. انواع متعدد مسايل زندگي فردي، اجتماعي و جسماني ايجاب مي­كند كه ما به طور دائم از خود سازگاري نشان بدهيم. همه قدمهايي كه انسان به جلو بر مي­دارد، از قبيل همه كشف هاي عملي، هنري و ادبي همه و همه براساس اضطراب انجام مي­گيرد. مي­توان گفت كه انسانهاي عادي به مقداري اضطراب نياز دارند تا به تكاپو بيفتند و اما اضطراب زماني مسئله ساز مي شود كه از تحمل انسان فراتر رود (گنجي؛ به نقل از قمي ، 1387).

اضطراب احساس مبهم بسيار نامطبوع ترس و نگراني است. طبيعي است كه وقتي دانش­آموزان با چالش هاي مدرسه (مانند انجام خوب يك آزمون) مواجه مي شوند دلواپس يا نگران باشند و در واقع پژوهشگران دريافته اند كه بسياري از دانش­آموزان موفق، اضطراب متوسطي دارند (بندورا[8]،2001؛ به نقل از بيابانگرد، 1384).

با وجود اين بعضي از دانش­آموزان سطوح اضطرابي بالايي دارند و هميشه نگران­اند كه اين مسئله مي­تواند به توانايي و پيشرفت آنها آسيب برساند. به طور مثال برآورد مي شود كه اضطراب امتحان پيشرفت بيش از ده ميليون دانش­آموز را كاهش مي دهد(بيايانگرد، 1384).

اضطراب بعضي از كودكان با سطوح اضطراب خيلي بالا، نتيجه انتظارات پيشرفت خيلي بالا و غيرواقع بينانه والدين و فشار آنهاست، و بسياري از بچه ها همانطور كه به پايه هاي تحصيلي بالاتري مي­رسند، اضطراب بيشتري دارند زيرا برخي تجارب بالاتر با شكست فراوانتري همراه است و زماني كه چنين شرايطي به وجود مي­آيد اضطراب دانش­آموزان افزايش مي­يابد(همان منبع).

2-4-3 اضطراب رايانه:

اضطراب رايانه به عنوان اجتناب افراد از مواجه با رايانه و همچنين ناراحتي و ترس آنها از كاركردن با رايانه تعريف شده است (بوش[9] و ديگران، 2007).

اضطراب رايانه يك ترس قريب الوقوع و ذهني از تعامل با رايانه است كه با تهديد واقعي ارائه شده به وسيله رايانه تناسب چنداني ندارد. بنابراين اضطراب رايانه، يك مفهوم خاص از نوعي اضطراب است كه به صورت عادي در يك موقعيت نوعي خاص اتفاق مي افتد(اولاتي[10] ،2008).

دارنينا در تبيين اضطراب رايانه اظهار مي دارد كه بعضي از افراد در تعامل با رايانه تنيدگي و هيجانهاي منفي را تجربه مي كنند، در حالي كه بعضي ديگر چنين حالاتي را تجربه نمي­كنند. دلايل اين امر را بايد در جزئيات موقعيتي – شخصيتي، تفاوت­هاي فردي در ادراك، ارزيابي و تفسير موقعيت­ها و در هر دو جنبه كل موقعيت و عناصر فردي و راههاي تعاملي اين دو جستجو كرد. پس اضطراب و ترس از رايانه و نگرش منفي نسبت به آن را بايد حاصل تعامل موقعيت با شخصيت دانست. به بيان ديگر احساس ناراحتي به كل موقعيت تعميم مي يابد. اين طور نيست كه فرد در يك جز موقعيت را بپذيرد و جز ديگر را طرد كند، بلكه كل موقعيت را طرد مي­كند(لواساني، 1382).

اضطراب رايانه حالت هيجاني است كه زماني حادث مي شود كه فرد احتمال مي دهد بايد در عمل يا در تصور از رايانه استفاده كند، چرا كه هر ناراحتي هيجاني به موقعيت نياز دارد. هيجانهاي منفي و ناراحتي هاي روان شناختي شاخص هاي فردي هستند كه با موقعيت در تعامل اند. براي مقابله با ناراحتي هيجاني دو راه بيشتر وجود ندارد. راه اجتناب و كناره گيري از موقعيت و راه دوم تغيير دروني مانند تغيير انگيزه ها، باورها، نگرش ها. فرد با چنين رفتارهايي موقعيت عيني را تغيير مي­دهد و آن را براي خود پذيرفتني مي­كند. دارنينا معتقد است در افرادي كه براي اولين بار با رايانه روبرو مي شوند اضطراب برانگيخته مي شود، چرا كه با امر نو مواجه شده و به ابزار جديد تسلط لازم را نيافته اند. در اين حالت درون سازي متوقف مي شود و مكانيزم هاي دفاعي ذهن، انگيزه طرد كردن را شكل مي دهد. نه تنها فرايند يادگيري بلكه كل محتواي موضوع طرد مي­شود. وي معتقد است كه اضطراب رايانه در افراد به دلايل متفاوتي بروز مي­كند. براي مثال فردي كه مي ترسد چيزي را خراب كند، احساس فرد از بي­دانشي و ناكارآمدي، ترس فردي از رياضيات و فناوري، ترس درباره سلامت جسماني، ترس از هر چيز جديد و ناآشنا، حس ترديد نسبت به ارزيابي هاي هوشي از خود، يا اين احساس كه رايانه به دليل هوش برتر فرد را در حل مشكلات شكست مي­دهد و به او غلبه مي كند، احساس نداشتن زماني كافي يا "دلهره زمان" براي تسلط و آشنايي با رايانه و خلاصه آنكه رايانه مانند هر امر جديد اضطراب آور است. اصطلاح شناسي آن آشناست و فناوري آن مملو از اصطلاحات جديد است. از طرف ديگر فرد بايد يافته­هاي علم امروز را با تجربه هاي قبلي خود پيوند بزند كه كاري بس دشوار است (به نقل از قمي ، 1387).



[1] -Computer Phobia

[2] -Gardner

[3] -Technophobia

[4] -Technostress

[5] -Bech

[6] -sharf

[7] -Jony

[8] -Bandura

[9] -Buche

[10] -Olatoye

مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره اضطراب رایانه

منابع

اسپالدینگ، چرچیل ال. (1377). انگیزش در کلاس (ترجمه محمدرضا نائبیان و اسماعیل بیابانگرد ). سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی : انتشارات مدرسه.

اسلاوین، رابرت ای. (1385). روانشناسی تربیتی (نظریه و کاربست). ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: روان.

اکبری، بهمن (1386). روایی و اعتبار آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس بر روی دانش آموزان دوره­ی متوسطه گیلان. فصلنامه برنامه­ریزی درسی، سال چهارم، شماره شانزدهم، صص96-73.

آبنیکی فرد، زهرا. (1382). رابطه بین عزت نفس، پیشرفت تحصیلی، در دانش آموزان سال سوم دبیرستان شاهد تهران و مقایسه اثر بخشی دو روش حل مساله و مهارت­های ارتباطی در افزایش عزت نفس آنها. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.

آقازاده، محرم. احدیان، محمد (1387). راهنمای عملی برنامه ریزی درسی. تهران: پیوند نو.

بيابانگرد، اسماعيل ( 1384 ). روانشناسي تربيتي (روانشناسي آموزش و يادگيري). تهران : ويرايش.

پورافكاري، نصرت االله. (1380). فرهنگ جامع روانشناسي- روانپزشكي. تهران: فرهنگ معاصر.

توکلیان، محبوبه. (1387). بررسی راهبردهای خودتنظیمی با انگیزش پیشرفت و خود کارآمدی رایانه ای دانشجویان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اراک.

جلالی، علی اکبر. (1388) .نقشه راه مدارس هوشمند. تهران: سازمان آموزش و پرورش.

حافظ نیا، محمد رضا . 1386 . مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی . تهران : سازمان مطالعه مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت).

حسن زاده، رمضان. (1388). انگیزش و هیجان. تهران: ارسباران.

حسن­زاده، رمضان. (1390). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر سالاوان.

خداپناهی، محمد کریم. (1385). انگیزش و هیجان. تهران: سمت.

خسروی، محبوبه. (1386). فناوری اطلاعات و ارتباطات و تحول در دنیای آموزش. مجموعه مقالات دوم همایش فناوری آموزشی (صص 154-137). تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

رجبی، مسعود. (1392). مقایسه انگیزه پیشرفت، خودتنظیمی وپیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسرسال سوم ریاضی مدارس هوشمند و عادی شهر همدان در سال تحصیلی 1392-1391. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اراک.

رحیمی، مهرک و یداللهی، سمانه. (1390). رابطه اضطراب رایانه دانش آموزان دوره متوسطه با رشته تحصیلی، جنسیت و پیشرفت درسی زبان انگلیسی. فصلنامه نوآوری­های آموزشی. شماره 39 سال دهم.

رضوی، عباس. (1386). مباحث نوین در فناوری آموزشی. اهواز: دانشگاه شهید چمران

زندی، طالب. (1389). بررسی رابطه بین سبکهای یادگیری با اضطراب رایانه دانشجویان کارشناسی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی درسال تحصیلی 89-88. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.

ساکی، رضا. (1388). عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در دبیرستانهای شهر تهران. فصلنامه تعلیم و تربیت. شماره 101.

سانتراک، جان دبلیو. (1385). روانشناسی تربیتی (ترجمه مرتضی امیدیان). یزد: انتشارات دانشگاه یزد.

سبحانی نژاد، مهدی؛ عابدی، احمد. (1385). بررسی رابطه بین راهبردهای خودتنظیم و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با عملکرد تحصیلی آنان در درس ریاضی، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، شماره 1، صص80-97.

سرآبادانی تفرشی، لیلا. (1384). بررسی رابطه انگیزه پیشرفت تحصیلی، عزت نفس، و جنسیت با اضطراب رایانه دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم

سرآبادانی تفرشی، لیلا و بلوردی، اکبر و قیاسی،محمد. (1390). بررسی رابطه اضطراب رایانه¬ای با انگیزه پیشرفت تحصیلی، عزت نفس و جنسیت دانشجویان جانباز و ایثارگر شهر تهران:1389. مجله طب جانباز. سال چهارم شماره سیزدهم.

سروش، مهدی(1385). مدارس هوشمند، سلسه مقالات در اولین کنفرانس کشوری توسعه IT در آموزش و پرورش یزد.

سرمد، زهره و بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (1388). روش­های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگاه

سیف، علی اکبر. (1380). روانشناسی پرورشی (روانشناسی یادگیری و آموزش). تهران: آگاه

سیف، علی اکبر. (1388). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری و آموزش (ویرایش ششم). تهران: دوران.

سیف، علی اکبر. (1384). اندازه گیری، سنجش و ارزشیابی آموزشی (چاپ هفتم ویرایش سوم). تهران: دوران

شارف، ريچارد داس (1381) . نظريه هاي مشاوره و روان درماني( ترجمه مهرداد فيروزبخت). چاپاول، تهران: رسا .

شاه قلعه، صفی الله. (1390). بررسی راهکارهای افزایش کیفیت و گسترش آموزش های IT در بین دانش آموزان شهرستان کمیجان. آموزش و پرورش استان مرکزی.

شهرآرای، مهرناز. (1375). انگیزه پیشرفت در زنان: بررسی پژوهش­ها در نیم قرن اخیر. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره یازدهم، شماره دوم.

شعاری نژاد، علی اکبر. (1362). روان شناسی یادگیری و کاربرد آن در آموزش. تهران: توس.

عاصمی، آرزو . (1388). مدارس هوشمند مدارس فردا. فصلنامه پژوهشی آموزشی اطلاع رسانی مدارس کارامد ، شماره 7.

عبادي، رحيم (1383). يادگيري الكترونيكي و آموزش و پرورش، تهران : موسسه توسعه فن آوری مدارس هوشمند.

عبادي، رحيم. (1384). فناوری اطلاعات و آموزش و پرورش. ویراستار احمد عابدینی. تهران : موسسه توسعه فن آوری مدارس هوشمند

عطاران ، محمد .(1385 ). مدرسه هوشمند . http://www.attaran.net

عزیز زاده، پرویز (1377). مقایسه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر و روستای شهرستان کوهدشت، خرم آباد: شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان لرستان.

غلامعلی لواسانی، مسعود. (1381). بررسی روابط متغیر های فردی با میزان اضطراب رایانه در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تهران. مجله روان شناسی و علوم تربیتی، شماره 2، ص133-109

غلامعلی لواسانی، مسعود. (1382). بررسی روابط متغیر های فردی با میزان اضطراب رایانه در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تهران. رساله دکتری روانشناسی، دانشگاه تهران.

قاسمی پیر بلوطی، محمد. (1374). بررسی رابطه عزت نفس، انگیزه و هوش با پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان دوره متوسطه شیراز. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

قاسمی، مریم(1388). تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) بر میزان یادگیری و سواد اطلاعاتی دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهرستان خمین در درس علوم تجربی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.

قمی، مهین. (1387). بررسی رابطه بین هوشهای چندگانه گاردنر با اضطراب و خودکارآمدی رایانه در میان دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

کدیور، پروین. (1386). روان شناسی تربیتی. تهران: سمت

کدیور، پروین. (1379). روان شناسی تربیتی. تهران: سمت

کنفرانس مدارس هوشمند(1389). مدیریت پیچیدگی هوش در مدارس هوشمند. پایگاه اطلاع رسانی به نشانی http//oas.ir

گیج، نیتل؛ برلاینر، دیویدسی(1374). روانشناسی تربیتی،(ترجمه دکتر غلامرضا خوی نژاد، جواد طهوریان، دکتر حسین لطف آبادی، محمد تقی منشی طوسی، محمد حسین نظری نژاد). مشهد: مؤسسه انتشارات حکیم فردوسی و انتشارات پاژ.

لاودن، کنت، سی (1380). فن آوری اطلاعات .(ترجمه حمید محسنی). تهران: نشر کتابدار.(تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).

مؤید نیا، فریبا. (1384). مدارس هوشمند رویکردی نو در آموزش و پرورش کشور. مجله پیوند، شماره 314،ص27-21.

محمودی، جعفر و ناچیگر، سروش و ابراهیمی، بابک و صادقی مقدم ، محمدرضا.(1387). بررسی چالش های توسعه مدارس هوشمند در کشور. فصلنامه نوآوری های آموزشی . شماره 27، سال7.

مرکز امار و فناوری اطلاعات و ارتباطات. وزارت آموزش و پرورش(1390). شیوه نامه هوشمند سازی مدارس. تهران: وزارت آموزش وپرورش.

نيك طلب، راضيه. (1384). بررسي رابطه بين سبكهاي شناختي، خودكارآمدي و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان دختر پايه سوم دبيرستانهاي شهر سبزوار. پايان نامه كارشناسي ارشد، دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي، دانشگاه علامه طباطبايي.

یوسفی، علیرضا و همکاران. (1388). ارتباط انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی اصفهان. مجله ایرانی در علوم پزشکی، شماره 85-79.

مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره اضطراب رایانه

منابع لاتین

Boche.w.Mari and athers .(2007) . A longitudinal investigation of the effects of computer anxiety on performance in a computing – intensive environment. Jornal of information systems education.vol.18(4)

Harrison, A. w., & Rainer, R. k. (1992). Anexamination of the factor structures and concurrent validates for the computer attitude scale, the computer anxiety rating scale, and the computer self- efficacy scale. Educational and Psychological Measurement, 52, 735-744.

Heinssen, R. k., Glass, C. R., & Knight, L. (1987). Assessing computer anxiety: Development and validation of the computer anxiety rating scale. Computers in Human Behavior, 3, 49-59.

Meier, S T.(2006) "Computer aversion", Computersin Human Behavior. 14(2).

Oliver, ron (2002). The role of (ict) higher education for the 21 century: ict as a change agent for education. In Hi conference.

Namlu, A, (2003). The effect of learning strategy on computer anxiety. Computers in human Behavior. 19. 565-57.